[مقاله کوتاه علمی] بررسی شکل‌شناسی و فراوانی سلول‌های خونی شیخک Blepharopsis mendica (Mantodea: Empusidae)

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران

چکیده

شناسایی سلول‌های خونی، جزء مطالعات پایه‌ای فیزیولوژی سیستم گردش خون محسوب می‌شود. سلول‌های خونی به‌عنوان اولین سد دفاعی در ایمنی سلولی حشرات به شکل بیگانه‌خواری و گره‌زایی در بلوکه کردن عامل بیگانه مشارکت می‌کنند. در پژوهش حاضر، هموسیت‌های شیخک بالغ Blepharopsis mendica پس از رنگ‌آمیزی با گیمسا و با استفاده از میکروسکوپ نوری با بزرگنمایی 40 برابر شناسایی شدند. در همولنف این حشره شکارگر، پنج نوع هموسیت شامل پروهموسیت‌ها، گرانولوسیت‌ها، پلاسموتوسیت‌ها، اونوسیتوئیدها و اسفرولوسیت‌ها مشاهده شدند. فراوا‌‌ن‌ترین سلول‌های خونی در پوره و بالغین این شیخک، اسفرولوسیت‌ها و سپس پلاسموتوسیت‌ها بودند. کمترین فراوانی متعلق به پروهموسیت‌ها بود. اونوسیتوئیدها بزرگترین سلول‌ها به لحاظ اندازه مشاهده شدند. اونوسیتوئیدها دارای یک هسته درشت که تقریباً به کناره غشای سلول کشیده شده است بوده و سطح سیتوپلاسم این سلول‌ها دانه‌دار بود. پروهموسیت‌ها با هسته مشخص مرکزی کوچک‌ترین سلول‌ها هستند. پلاسموتوسیت‌ها به شکل دوکی مشاهده شدند و پروفایل چندشکلی رایج در همولنف اکثر حشرات در این حشره مشاهده نشد. گرانولوسیت‌ها در اندازه‌های کوچک تا متوسط ولی بزرگ‌تر از پروهموسیت‌ها با دانه‌های گرانول مانند متراکم بودند. اسفرولوسیت‌ها در اندازه‌های متوسط تا درشت بوده، هسته مرکزی دارند و حفره‌های اسفرول متعدد، سیتوپلاسم این سلول‌ها را اشغال نموده است. وزن بدن و حجم خون بالغین بیشتر از پوره‌های سن پنج این شیخک بود. این مورد، جمعیت بالاتر هموسیت‌ها را در بالغین توجیه می کند. شناسایی هموسیت‌های شیخک‌ها به عنوان گروه بزرگ شکارگر آفات، کمتر مورد توجه محققین قرار گرفته است و پژوهش حاضر می‌تواند مقدمه‌ای برای مطالعات ایمنی‌شناسی آن‌ها باشد.

کلیدواژه‌ها


Ajamhassani, M. & Mahmoodzadeh, M. 2020. Cellular defense responses of 5th instar larvae of the Apple Ermine Moth, Yponomeuta malinellus (Lepidoptera: Yponomeutidae) against starvation, thermal stresses and entomopathogenic bacteria Bacillus thuringiensis. Journal of Animal Research, 4(2): 59–68. (In Persian with English summary).
Anonymous, (2014b): http://eol.org/pages/487055/overview (Last update, 09.12.2014).
Baishya, B.P., Bardoloi, S. & Bharali, R. 2015. Ultrastructure of the hemocytes of Muga Silkworm larva Antheraea assama Westwood (Lepidoptera; Saturniidae): a phase–contrast & electron microscopic study. International Journal Pureand Applied Biosceencei, 3(3): 234–240.
Bolu, H. & Ozaslan, C. 2015. Mantis religiosa L. (Mantodae: Mantida). A new host for Podagrion ppachimerum Walker (Hymenoptera: Torymidae) in Turkey. Agriculture & Forestry, 61(2): 183–187.
Correia, A.A. 2008. Histofisiologia do canal alimentar e hemócitos de Spodoptera frugiperda (JE Smith) (Lepidoptera: Noctuidae) tratadas com nim (Azadirachta indica A. Juss). Dissertation, Universidade Federal Rural de Pernambuco.
Ebrahimi, M. & Ajamhassani, M. 2020. Investigating the effect of starvation and various nutritional types on the hemocytic profile and phenoloxidase activity in the Indian meal moth Plodia interpunctella (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae). Invertebrate Survival Journal, 17: 175–185.
Ghasemi, V., Moharramipour, S. & Jalali Sendi, J. 2013. Circulating hemocytes of Mediterranean flour moth, Ephestia kuehniella Zell. (Lep: Pyralidae) and their response to thermal stress. Invertebrate Survival Journal, 10: 128–140.
Giglio, A., Battistella, S., Talarico, F.F., Br&mayr, T.Z. & Giulianini, P.G. 2008. Circulating hemocytes from larvae and adults of Carabus (Chaetocarabus) lefebvrei Dejean 1826 (Coleoptera: Carabidae), Cell types & their role in phagocytosis after in vivo artificial non–self–challenge. Micron, 39(5): 552–558.‏
Gupta, A.P. 1985. Cellular elements in the haemolymph, pp. 85–127. In: Kerkut, G.A. and Gilbert, L.I. (eds.), Comprehensive Insect Physiology, Biochemistry and Pharmacology. Cambridge University Press.
Jones, J.C. 1967. Changes in the hemocyte picture of Galleria mellonella (Linnaeus). The Biological Bulletin, 132(2): 211–221.
Lavine, M.D. & Strand M.R. 2002. Insect hemocytes and their role in immunity. Insect Biochemistry and Molecular Biology, 32: 1295–1309.
Li T, Yan D, Wang X. Zhang L. & Chen P. 2019. Hemocyte changes during immune melanization in Bombyx mori infected with Escherichia coli. Insects, 10(301): 1–15.
Mahmoodzadeh, M., Hakimi tabar, M. & Ajamhassani, M. 2020. Identification of hemocytes and study on hemogram of plum fruit moth Grapholita funebrana (Treitschke) (Lep: Tortricidae). Accepted in Pest Plant Research. (In Persian with English summary).
Mutawa, MY, Ayaad, TH. & SHaurub, EH. 2020. Hemocyte profile, phagocytosis, and antibacterial activity in response to immune challenge of the date fruit stalk borer, Oryctes elegans. Invertebrate Survival Journal, 17: 147–162.
Otte, D.L., Spearman, L. & Stiewe, M.B.D. Mantodea Species file online. 2020. Available online: http://Mantodea.SpeciesFile.org (accessed on 7 January 2020).
Patel, SH., Singh, G. & Singh, R. 2016. Checklist of Global Distribution of Tarachodidae and Toxoderidae (Mantodea: Dictyoptera). International Journal of Contemporary Research and Review, 7(12): 20256–20270.
Pourali, Z. & Ajamhassani, M. 2018. The effect of thermal stresses on the immune system of the potato tuber moth, Phthorimaea operculella (Lepidoptera: Gelechiidae). Journal of Entomological Society of Iran. Supplementary, 37(4): 515–525.
Rabeeie, M.M., Rohani, A, Batiston, R. 2016. Investigation of founestic of Mantodea in south Khorasan province. 22 Iranian Plant Protection Congress. University of Tehran. 459.