TY - JOUR ID - 112890 TI - بررسی زیست‌شناسی وکارایی دو گونه زنبور پارازیتوئید Trichogramma spp. روی تخم پروانه‌ی سفیده‌ی کوچک کلم Pieris rapae در شرایط آزمایشگاهی JO - مهار زیستی در گیاه‌پزشکی JA - BCPP LA - fa SN - 2322-4223 AU - پور آرین, صالح AU - شیرازی, جلال AU - راثی پور, احمد AD - گروه حشره شناسی کشاورزی ، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی ، واحد علوم وتحقیقات ،دانشگاه آزاد اسلامی AD - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور AD - گروه کشاورزی ، دانشکده کشاورزی ، دانشکده علوم و مهندسی صنایع غذایی، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 4 IS - 2 SP - 39 EP - 53 KW - سفیده‌ی کوچک کلم KW - Pieris rapae KW - Trichogramma brassicae KW - T.evanescens KW - کلم KW - کنترل بیولوژیک DO - 10.22092/bcpp.2017.112890 N2 - مهمترین آفت کلم بعد از بید کلم، سفیده‌ی کوچک کلم، Pieris rapae با خسارت حدود 40% می‌باشد. لذا مطالعه‌ای به‌منظور بررسی کارایی دو گونه زنبور به‌نام‌های Trichogramma brassicae و T. evanescens برای معرفی اولیه به‌عنوان عوامل کنترل بیولوژیک سفیده‌ی کوچک کلم P. rapae صورت گرفت. کلیه آزمایش­ها در شرایط اتاق رشد با دمای 5/0±25 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 10±60 درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. براساس مشاهدات مزرعه‌ای و داده‌های پرورش آفت در شرایط گلخانه، مشخص شد که دوران انکوباسیون تخم سفیده‌ی کوچک کلم حدود 5 تا 7 روز بود. این حشره در شرایط مزرعه دارای پنج سن لاروی مجموعا به‌طول 20 تا 30 روز و دوره‌ی شفیرگی بین 6 تا 9 روز بود. به‌طور معمول، طول عمر حشرات نر حدود 7 و ماده حدود 10 روز ثبت گردید. بررسی­های اولیه نشان داد که طول دوره‌ی رشدی مراحل نابالغ زنبور T. brassicae و T. evanescens به‌ترتیب 15/0±43/10 و 11/0±07/10 روز و 099/0±48/10 و 093/0±17 /10روز برای افراد ماده و نر بود. به‌علاوه طول عمر زنبورهای ماده و نر در این دو گونه به‌همان ترتیب 20/0±03/2 و 24/0±40/1 روز و 16/0±68/1 و 40/0±85/1 روز به‌دست آمد و در ادامه نرخ ناخالص و خالص باروری و بارآوری برای زنبورهای T. brassicae وT. evanescens به‌ترتیب 92/51 و 46/39 تخم و 04/83 و 19/77 تخم برآورد شد. همچنین میانگین سن باروری و بارآوری خالص در زنبور  T. brassicae به‌ترتیب 36/0 و 39/0 روز و برای زنبور T. evanescens 162/0 و 162/0 روز به‌دست آمد. به‌همین صورت، نتایج نشان داد نرخ‌های ناخالص و خالص تولید مثل زنبور T. brassice و T. evanescens روی تخم سفیده­ی کوچک کلم به‌ترتیب 77/22 تخم ماده / ماده و 95/12  نتاج ماده / ماده و 14/66 تخم ماده / ماده و 32/29 نتاج ماده/ ماده محاسبه‌شد. نرخ­های ذاتی و متناهی افزایش جمعیت به‌ترتیب 238/0 (روز1-) و 269/1 نتاج ماده / روز و 305/0 (روز1-) و 357/1 نتاج ماده برروز برای زنبورهای T. brassicae  و T. evanescens بود. مدت زمان دو برابر شدن جمعیت در همین دوگونه به‌همان ترتیب 90/2 و 265/2 روز و طول مدت یک نسل نیز 74/10 و 04/11 روز بود. نتایج حاصل از توزیع سنی پایدار جمعیت برای هر دو گونه مشخص کرد که جمعیت پایدار از حدود 98% جمعیت از مرحله ی نابالغ و 2% افراد بالغ تشکیل شده‌اند. مقایسه‌ی تمامی نتایج­ حاکی از برتری زنبور T. evanescens نسبت به ‌زنبور T. brassicae روی تخم سفیده­ی کوچک کلم P. rapae بود. بنابراین می­توان گفت تا این مرحله‌ زنبور T. evanescens می­تواند انتخاب بالقوه‌ای برای کنترل بیولوژیک کاربردی علیه سفیده‌ی کوچک کلم باشد.   UR - https://jbiocontrol.areeo.ac.ir/article_112890.html L1 - https://jbiocontrol.areeo.ac.ir/article_112890_2acae12f82d3c386756e3b83bc5768ea.pdf ER -